مطالعه تطبیقی نقوش منسوجات و فرش مکتب اصفهان (دوره صفوی)

پایان نامه
چکیده

مکتب اصفهان از دوره های درخشان در تاریخ، فرهنگ و هنر ایران است. در این دوره هنرهای ایرانی از قبیل: خطاطی، نقاشی، فرش، معماری، منسوجات و دیگر صنایع ظریفه به اوج تکامل و تعالی خود در تمامی زمینه ها رسید. هنر فرش بافی در این دوره مانند دیگر هنرها به بالاترین مرحله شکوه و زیبایی خود در طرح و نقش رسید. طرح های باشکوه در این دوره به همت و تلاش طراحان بی نظیری تهیه می شد و سرانجام با هنرنمایی بافندگان بر متن و زمینه فرش به جلوه در می آمد. هنر پارچه بافی نیز با حمایت های شاهان صفوی پیشرفت زیادی بدست آورد. به طوری که بسیاری از تاریخ نگاران و سیاحان دوران صفوی را درخشانترین عصر طلایی هنر ایران نامیده اند. بسیاری از منسوجات و فرش های با شکوهی که اینک زینت بخش موزه های جهان می باشد و مایه افتخار هنر ایران در این دوره، نتیجه کار طراحان و نقاشان بزرگ مکتب اصفهان است.در این تحقیق به روش توصیفی ـ تطبیقی چندین نمونه از فرش و منسوجات مکتب اصفهان مورد مطالعه قرار گرفته است. به طوری که به روش کتابخانه ای ضمن بررسی تئوریک از کلیات طرح و نقشمایه ها، با تجزیه و تحلیل نقوش موجود در منسوجات و فرش ها از کتابهای چاپ شده نفیس استخراج و از نظر فنی و تخصصی مورد بررسی قرار داده شده است. سپس 36 نمونه از تصاویر فرش و منسوجات انتخاب و فرم کلی آنها طراحی شده است و تا حد امکان نام و مشخصات، جایگاه و ویژگیهای بصری هر نقش مورد بررسی و تطبیق قرار گرفته است. با توجه به بررسی های ارائه شده و تطبیق و مقایسه تصویری و ساختاری در این پژوهش به صراحت می توان نقش مهم و اثرگذار متقابل هنر پارچه بافی و استادان و هنرمندان آن با فرش بافی این دوران مشاهده کرد. این تأثیرپذیری نه تنها بر طرح و نقش نفوذ کرده بلکه نقشمایه ها و مضامین آنها را نیز تحت الشعاع قرار داده است. نزدیکی نقشمایه ها در این دوره به حدی است که بسیاری از نقوش چون نقوش گیاهی، حیوانی، انسانی و... عیناً تکرار می شود. از نظر طرح و نقش و غالب کلی منسوجات و فرش ها یک نوع تشابه و هماهنگی با یکدیگر دارند.نقوش بر گرفته از طبیعت در بافته های صفوی بسیار کاربرد داشته، و دارای تنوع و فراوانی بوده است. با تطبیق نقوش پارچه و فرش موجود در نگارگری ها با منسوجات و فرش های این دوره بازتاب نگارگری بر طراحی منسوجات و فرش ها به وضوح قابل ملاحظه است و همکاری نقاشان با بافندگان، سبب نفوذ سبک های طراحی و نقش پردازی آنان در منسوجات و فرش های صفوی گردید و بسیاری از طرح ها و نقوش منسوجات و فرش ها شباهت زیادی با هنر نگارگری این دوره دارند. از نظر هندسه زیبایی شناسی می توان گفت طراحان فرش و منسوجات نسبت های ویژه ای را در سازماندهی حاشیه ها، متن و کادر مد نظر داشته اند. بنابراین فرش و منسوجات این دوران از الگوی استانداردی در طراحی برخوردار بوده اند.

۱۵ صفحه ی اول

برای دانلود 15 صفحه اول باید عضویت طلایی داشته باشید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

تجلّی نقوش گرفت‌و‌گیر در فرش دوره صفوی

The hunting & animal patterns is indeed one of the most important & effective motifs which can be seen in Persian Art since ancient times. For a long period of time, these motifs (which include religious & old mythological concepts, and tell about the geographical & natural human being environment, as well as his own desires, his domineeringness, and struggle for survival), have been designed &...

متن کامل

مطالعه تطبیقی نقوش فرش سده نخست عصر صفوی با نگارگری همان دوره مورد‌کاوی: مقایسه تطبیقی دو قالی

One of the prosperous periods of Persian commercial carpet industry is the Safavid era especially the 10th and 11th centuries (A.H.). Governments’ attention to arts and artists and expanding the facilities on the one hand, and willingness of other artists such as illumination artists and Persian painters’ to beautiful designs for carpets, along with the progress of the dyeing indust...

متن کامل

مطالعه ی تطبیقی عناصر نقوش منسوجات ساسانی و صفوی

مطالعه ی نقوش و نمادهای هنری در ادوار مختلف منجر به آشنایی با فرهنگ ها، باورها و سنت های ملل و اقوام مختلف در طول تاریخ خواهد شد. منسوجات بافته شده در دوره ی ساسانی به لحاظ زیبایی بصری، نقوش نمادین و تزئینی، کاربرد رنگ و فن بافت از شاخصه های هنر ایران زمین به شمار می روند. زیبایی این بافته ها بدان حد بود که بیشتر تمدن های بزرگ آن روزگار خواهان پارچه های ساسانی بودند و یا از نقوش آنها در بافته ...

مطالعه تطبیقی هنر تذهیب متون مذهبی ارامنه اصفهان با تذهیب‌های قرآنی مکتب اصفهان در دورۀ صفوی

Iranians and Armenians have lived together for a long time and have influenced on the language, culture and traditions of each other. In the wake of an Armenian group migration to Isfahan in Shah Abbas era at century 17th AD/ 11 AH and in consequent of church establishment in Jolfa of Isfahan, some copies of Armenian texts consisted of Gospel (Armenian scripture) and some prayer books have been...

متن کامل

مطالعه تطبیقی نقوش گیاهی فرش های صفوی و قاجار

بیشترین نقوش در فرش های دوره صفوی و قاجار را نقوش گیاهی فرا می گیرد و تعداد اندکی از نقوش از به صورت حیوانی و انسانی می باشد.تفاوت ها و شباهت های زیادی میان نقوش گیاهی دوره صفوی و قاجار وجود دارد ولی نقوش گیاهی موجود در دوره قاجار به نوعی تکامم یافته ی نقوش در دوره صفوی می باشد و تنها تعدادی طرح جدید به آن ابافه گردیده است

مطالعه تطبیقی- تحلیلی نقوش سفالینه های آقکند با نقوش منسوجات قرن های چهارم تا ششم ه.ق.

The Aghkand potteries have high position in the classification of pottery types of the early Islamic period. Since the researchers assess the start and use of Aghkand potteries from the 4th century to the mid of the middle Ages of Islamic period, so in this paper we perused the comparison of pottery designs of Aghkand and textile designs of Buyid and Seljuk periods that lie in the interval. Whi...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


نوع سند: پایان نامه

موسسه آموزش عالی غیر انتفاعی و غیر دولتی جهاد دانشگاهی استان یزد - دانشکده هنر و معماری

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023